ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು, ಅ. 10: ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ಸರ್ಕಾರಿ ದಸರಾ ಆಚರಣೆ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಉಸ್ತುವಾರಿಯಲ್ಲಿ ರೂ.30 ಲಕ್ಷ ಅನುದಾನದ ನಾಡಹಬ್ಬ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗಿದೆ. ಇದೀಗ ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ನಗರದ ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ದಸರಾ ಮರುದಿನ ಕಸದ ರಾಶಿ ಕಣ್ಣನ್ನು ಕುಕ್ಕುತ್ತಿದೆ. ದಸರಾ ಮುಗಿದು ಎರಡು ದಿನ ಕಳೆದರೂ ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ನಗರ ಶುಚಿಯಾಗುವದು ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕಸದ ಕೊಂಪೆಯ ನಗರ ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ಯಾವ ಕಸವನ್ನೂ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲು ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲ. ಈ ಹಿಂದೆ ದಸರಾ ಹಿಂದಿನ ಆಯುಧಪೂಜೆ ಸಂದರ್ಭ ಇಲ್ಲಿನ ಕೊಳಚೆಯನ್ನು ತೊಳೆಯುವ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಸನ್ಮಾನ ಮಾಡಿ, ಬಟ್ಟೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಟ್ಟು, ಊಟ ಉಣಬಡಿಸಿ, ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೊರಭಾಗಕ್ಕೆ ಒಂದು ದಿನದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಸಾಲಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ದಸರಾ ಸಂದರ್ಭ ಪೌರ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ರೂ.5 ಸಾವಿರ, ರೂ.10 ಸಾವಿರ ಬೋನಸ್ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ಬಾರಿ ಇದೆಲ್ಲಾ ಹೋಗಲಿ ನಗರದ ಕಸ ಎತ್ತುವ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಇತ್ಯಾದಿ ವಾಹನಗಳು, ಸಾಮಗ್ರಿಗಳಿಗೆ ಆಯುಧಪೂಜೆ ಮಾಡುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಪೌರ ಕಾರ್ಮಿಕರೇ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ದುಡ್ಡಿನಲ್ಲಿ ವಿಧಿಯಿಲ್ಲದೆ ಪೂಜೆ ಶಾಸ್ತ್ರ ಮುಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆ ಇಲ್ಲಿನ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ತಾ.9ರಂದು ರಾತ್ರಿ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ನಾಗರಾಜು (27) ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಫಲಕಾರಿಯಾಗದೆ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಭಯದ ವಾತಾವರಣ ಮನೆಮಾಡಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಪೌರಕಾ ರ್ಮಿಕರ ಆರೋಗ್ಯ, ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಗ್ರಾ.ಪಂ.ಆಡಳಿತ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದಂತಿಲ್ಲ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುವ ಸಲುವಾಗಿ ಇಂದು ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ನಾಗರಾಜು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ‘ಶಕ್ತಿ’ ಪರವಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭ ಅಲ್ಲಿನ ಪುರುಷರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳ ದೈನಂದಿನ

(ಮೊದಲ ಪುಟದಿಂದ) ಜೀವನದ ಕರಾಳ ಚಿತ್ರಣ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿದೆ.

ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ 2 ನೇ ವಾರ್ಡ್‍ಗೆ ತೆರಳುವ ರಸ್ತೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯೇ ಸುಮಾರು 18 ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ಕುಟುಂಬ ವಾಸವಿರುವ ಗುಂಪು ಮನೆಗಳಿವೆ. ಇದರ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲೂ ಕುರಿಮಾಂಸ ಮಳಿಗೆ, ಕೋಳಿ ಮಾಂಸ ಮಳಿಗೆ, ಹಂದಿ ಮಾಂಸ ಮಳಿಗೆ, ಹಸಿಮೀನು ಮತ್ತು ಒಣ ಮೀನು ಮಾಂಸ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆ ಗಳಿವೆ. ಈ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಅಶುಚಿತ್ವ, ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ವಾತಾವರಣ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಮುಂದೆ ತೆರಳಿದರೆ ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿಗಳ ಸಾಮಾನುಗಳು ರಸ್ತೆ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಹರಡಿದ್ದು ಕೀರೆಹೊಳೆಗೂ ಇಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು, ಮಾಂಸ ಮೀನುಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ನಿರಂತರ ಸೇರುತ್ತಿವೆ.

ಈ ಹಿಂದೆ ಹಲವು ಉಸ್ತುವಾರಿ ಸಚಿವರು, ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರ ವಾಸಸ್ಥಳವನ್ನು ನೋಡಿ ‘ಅಯ್ಯೋ’ ಎಂದು ದುಃಖ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗ ಮನೆ ದುರಸ್ತಿ ನೂತನ ಮನೆ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಈ ಹಿಂದೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯೂ ನಡೆಯಿತು. ಆದರೆ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಕುಟುಂಬದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಯಾರೂ ಮುಂದಾಗಿಲ್ಲ. ಇದೀಗ ನೂತನ ಪಿಡಿಓ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿ ಕೊಂಡಿದ್ದು, ಸಂತ್ರಸ್ತ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಸಹಕಾರ ನೀಡುವದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಸದಸ್ಯರು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಇತರರು ಕೇವಲ 27ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದ ನಾಗರಾಜ್ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕನಾಗಿ ಹಲವು ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಬಳುವಳಿಯಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು, ಕಳೆದ ಮೂರು ತಿಂಗಳಿನಿಂದಲೂ ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಯಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಫಲಕಾರಿಯಾಗದೆ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾನೆ. ಪತ್ನಿ ವಿದ್ಯಾ, ಪುಟ್ಟ ಕಂದಮ್ಮಗಳಾದ ಧನುಕುಮಾರ್, ಧನುಶ್ರೀಯನ್ನು ಅಗಲಿದ್ದಾನೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಈತನ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಣ್ಣು ಮಗು ತನುಶ್ರೀ(5) ಯಾವದೋ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ತುತ್ತಾಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ಘಟನೆಯೂ ನಡೆದಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರಾದ ಗೌರಿ ಎಂಬವರ ಮೈದುನ ಸುಬ್ರಮಣಿ ಕಳೆದ 18 ವರ್ಷದಿಂದ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ನಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದು, ಈತನ ಪತ್ನಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಈಗ ಬದುಕಿಲ್ಲ. ಇವರ ಪುತ್ರ 14 ವರ್ಷದ ಯೋಗೇಶ್ ಮತ್ಯಾವದೋ ಕಾಯಿಲೆ ಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದು, ಸುಂದರವಾದ ಬಾಲಕನ ವಯೋಸಹಜ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುಂಠಿತವಾಗಿದೆ. ಈತ ಇಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ 6ನೇ ತರಗತಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದು ತನ್ನ ಕುತ್ತಿಗೆ ಭಾಗದ ಗಂಟು, ಹೊಟ್ಟೆ ಭಾಗದ ಊತವನ್ನು ತೋರಿಸುವಾಗ ಎಂತಹವರ ಕರುಳೂ ಚುರುಕ್ ಎನ್ನದೆ ಇರದು. ಇಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರ ಕುಟುಂಬ ಯಾವ ಯಾವದೋ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದು ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಆರು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಿರಂತರ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿರುವದಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳು ತಮ್ಮ ದುಃಖವನ್ನು ತೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರು ಖಾಯಂ ನೌಕರರಲ್ಲ. ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟು ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಕೊಡಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ಪಟ್ಟಣ ಪಂಚಾಯಿತಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇವರಿಗೆ ಖಾಯಂ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಒಂದು ಕಡೆ ಅತಂತ್ರ ಬದುಕು, ಮಲಿನಗೊಂಡ ವಠಾರದಲ್ಲಿನ ಜೀವನ. ದುರಸ್ತಿ ಕಾಣದ, ಸುಣ್ಣ ಬಣ್ಣ ಕಾಣದ ಮನೆಗಳು. ಮನೆ ಅನ್ನುವದಕ್ಕಿಂತ ‘ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರ ಜೋಪಡಿ’ ಎಂದರೆ ಸರಿಯಾದೀತು. ನಮ್ಮನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ, ಉತ್ತಮ ಮನೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿಕೊಡಿ ಅನ್ನುವದು ಇವರ ನಿರಂತರ ಬೇಡಿಕೆ.

ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ಸರ್ಕಾರಿ ಹಿರಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲಾ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ, ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿನ ಗ್ರಾ.ಪಂ. ಆಡಳಿತ ಹಕ್ಕು ಪತ್ರ ನೀಡಿದೆ. ಆದರೆ, ಹಗಲೂ ರಾತ್ರಿ ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪಲು ನಗರವನ್ನು ಶುಚಿಮಾಡುವ ಇಲ್ಲಿನ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಯಾವದೇ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ನೀಡದೆ ವಂಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎನ್ನುವ ಆರೋಪವೂ ಕೇಳಿ ಬಂದಿದೆ.

ಮತ್ತೊಂದು ಸಮಸ್ಯೆಯೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ಪತಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರೆ ಆತನ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಮನೆ ಖಾಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗು ತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾಗಿ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಆಡಳಿತ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದೀಗ ಸಾವನ್ನ ಪ್ಪಿರುವ ನಾಗರಾಜ ಕಳೆದ 8 ವರ್ಷದಿಂದ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕನಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದು ಇದೀಗ ಪತ್ನಿ ವಿದ್ಯಾ ಹಾಗೂ ಇಬ್ಬರು ಪುಟ್ಟ ಕಂದವi್ಮಗಳು ಮನೆ ಬಿಡಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಎದುರಾಗುವ ಭಯದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಿ, ಇದೀಗ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಶಿಥಿಲಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮನೆಗಳನ್ನು ಕೆಡವಿ, ಒಂದಷ್ಟು ಜಾಗವನ್ನು ಅಗಲಗೊಳಿಸಿ, ಎರಡು ಅಂತಸ್ತಿನ ಗುಂಪು ಮನೆಗಳು, ಕಾಂಪೌಂಡ್, ಉತ್ತಮ ಶೌಚಾಲಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ, ಪೂರಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಶುಚಿತ್ವಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವ ದರೊಂದಿಗೆ ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಕೈಕವಚ, ಸೂಕ್ತ ಸಮವಸ್ತ್ರ, ಕಾಲಿಗೆ ಬೂಟು ಇತ್ಯಾದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿ ಸುಧಾರಣೆ ತರಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ.

ಜಿಲ್ಲಾ ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆ, ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತ, ತಾಲೂಕು ಆರೋಗ್ಯಾ ಧಿಕಾರಿಗಳು ಪೌರಕಾರ್ಮಿಕ ಕುಟುಂಬದ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆ ನಡೆಸಿ, ಸೂಕ್ತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿದ್ದಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ಯುವ ಜೀವಗಳು, ಮಕ್ಕಳು ಸಾವನ್ನಪ್ಪುವದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.

- ಟಿ.ಎಲ್.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್